Udział maleje, wartość rośnie. EY opublikował raport o szarej strefie
Na początku marca Zespół Analiz Ekonomicznych EY, jednego z największych koncernów doradczo-audytorskich na świecie, opublikował raport dotyczący udziału szarej strefy w sektorze hazardowym. Publikacja rzuca światło dynamikę zmian zachodzących w tym obszarze, zarówno z poziomu polskiej gospodarki, jak i w skali globalnej. Poniżej przedstawiamy kluczowe dane statystyczne dotyczące tego zjawiska.
Szara Strefa w Polsce
Szara strefa to obszar gospodarki, w którym działalność prowadzona jest nielegalnie lub z pominięciem obowiązujących regulacji prawnych i podatkowych. W kontekście hazardu oznacza to funkcjonowanie operatorów, którzy bez odpowiednich licencji oraz bez odprowadzania należnych podatków oferują takie usługi jak zakłady bukmacherskie, gry kasynowe czy loterie. W praktyce obejmuje ona zarówno nielegalne kasyna stacjonarne, jak i zagraniczne platformy hazardowe, które oferują swoje usługi w krajach, gdzie nie posiadają wymaganej licencji.
Brak odpowiedniej kontroli regulacyjnej i fiskalnej nad tymi działalnościami sprawia, że państwo traci wpływy podatkowe, a gracze są pozbawieni ochrony prawnej. W szarej strefie nielegalnie działający operatorzy stosują różne techniki mające na celu ominięcie obowiązujących w danym kraju regulacji prawnych. Najpopularniejsze i najpowszechniejsze jest oferowanie zakładów i gier hazardowych za pośrednictwem stron internetowych zarejestrowanych w rajach podatkowych. Do innego rodzaju działań zaliczają się także m.in.: reklamowanie usług w mediach społecznościowych lub na stronach bez nadzoru regulacyjnego czy korzystanie z metod obejścia blokad dostępu (takich jak VPN-y czy lustrzane wersje stron internetowych).
Kiedy problem szarej strefy stał się tematem publicznym?
Początek wejścia kwestii szarej strefy w hazardzie do tematów publicznych należy zsynchronizować z okresem rozwój internetu. To właśnie na początku XXI wieku, kiedy nastąpiło gwałtowne rozpowszechnienie się i dostępność usług online, użytkownicy zaczęli masowo korzystać z zagranicznych operatorów hazardowych. W Polsce szczególną uwagę na ten problem zwrócono po aferze hazardowej w 2009 roku. Wcześniej kwestie legislacyjne nie szły w parze z rozwojem technologicznym, przez co wiele działań w obrębie internetu nie było objętych czy też uwzględnionych w polskim prawie. Nowelizacja ustawy dotyczącej prawa hazardowego nastąpiła dopiero w 2017 roku, a wprowadzone wówczas regulacje miały na celu ograniczenie działalności nielegalnych operatorów oraz zwiększenie wpływów podatkowych do budżetu państwa z rynku legalnego.
Pomimo postępów w walce z szarą strefą nielegalny hazard nadal stanowi problem, a eksperci podkreślają, że kluczowe jest dalsze dostosowywanie przepisów do dynamicznie zmieniającego się rynku gier online. Obecnie odpowiedzialność za regulacje nielegalnych działalności jest rozłożona i spoczywa na komórkach legislacyjnych, czyli Ministerstwie Finansów i polskim Rządzie, na organie mającym na celu monitorowanie, kontrolę i blokowanie nielegalnych domen czyli Krajowej Administracji Skarbowej, oraz na Najwyższej Izbie Kontroli, która w swoich raportach powinna wskazywać na miejsca nieszczelne w polskim systemie podatkowym w zakresie wpływów do budżetu.
Udział szarej strefy w Polsce maleje, ale jej wartość nominalna rośnie
Na bazie wspomnianego na początku artykuły raportu “Shadow Economy Exposed: Estimates for the World and Policy Paths”, obejmującego udział szarej strefy w sektorze hazardowym można wywnioskować, że działania prowadzone przez polskie instytucje państwowe przynoszą pewne efekty. W publikacji Zespołu Analiz Ekonomicznych EY można przeczytać, że w 2021 roku szara strefa stanowiła 51% całkowitych obrotów na polskim rynku gier hazardowych online, osiągając wartość 27,7 mld zł. Legalni operatorzy wygenerowali w tym samym czasie 26,6 mld zł. Chociaż udział procentowy szarej strefy z roku na rok spada (w 2016 roku udział procentowy w obrocie na polskim rynku stanowił aż 76,5%), to jej wartość nominalna rośnie, co wskazuje na potrzebę dalszych działań regulacyjnych.
W 2023 roku w Polsce nielegalna i nierejestrowana działalność wyniosła niecałe 9,7% PKB, co też jest znaczącym spadkiem w porównaniu z poprzednim okresem objętym badaniem. Co więcej, jeśli przeanalizujemy legalne przychody z zakładów wzajemnych w Polsce w latach 2022 i 2023 to widzimy ich wzrost o prawie 12%, z poziomu 12,36 miliarda złotych do 13,81 miliarda złotych. Za ten wzrost odpowiadają zarówno poprawa uszczelnienia regulacji podatkowych oraz przepływu pieniądza w ramach nielegalnych działalności, jak i rosnące zainteresowanie Polaków legalnymi formami działalności bukmacherskich i kasynowych, świadczący o rosnącym znaczeniu wśród graczy kwestii bezpieczeństwa i transparentności.
Szara Strefa na świecie się kurczy, ale wciąż stanowi wielkie wyzwanie
Raport przygotowany przez EY pokazuje też ciekawe tendencje dotyczące szarej strefy w ujęciu globalnym. Mimo, że nielegalne i nierejestrowane działalności na koniec 2023 roku w dalszym ciągu oscylowały na wysokim poziomie prawie 12% światowego PKB, to widać, że szara strefa na świecie się kurczy. Tendencja spadkowa w skali całego XXI wieku objęła 119 ze 131 analizowanych w raporcie gospodarek krajowych. Nie zmienia to jednak faktu, że szara strefa cały czas i niezmiennie stanowi istotne wyzwanie dla gospodarek na całym świecie, wpływając na konkurencyjność legalnych operatorów oraz prowadząc do znacznych strat dla budżetów państwowych. Najwyższy czas na to, aby wypracować i udrożnić jak najskuteczniej współpracę pomiędzy najważniejszymi międzynarodowy organizacjami rządowymi i gospodarczymi, w celu skutecznego przeciwdziałania zjawisku szarej strefy.
Link do pełnego raportu: [KLIKNIJ]
redakcja
Więcej Kasyno
Drugie kasyno online coraz bliżej? Po słowach ministra pojawiają się kolejne potwierdzenia
Minister Aktywów Państwowych Wojciech Bałczun oficjalnie przyznał, że Totalizator Sportowy rozważa uruchomienie nowych kasyn internetowych pod innymi markami. To pierwsze potwierdzenie na tak wysokim szczeblu, że Total Casino nie musi pozostać jedyną państwową marką w segmencie legalnego hazardu online.
