Szarą strefę w hazardzie zmniejszą rozwiązania rynkowe – konsensus podczas posiedzenia Zespołu Parlamentarnego

W czasie dyskusji nad raportem UNGC poświęconym m. in. szarej strefie w branży hazardowej przedstawiciele NIK, Posłowie oraz sama branża byli zgodni, że dalsze postępy w walce z szarą strefą wymagają ułatwienia działania legalnie działającym podmiotom. Głównym z rozwiązań jest zmiana opodatkowania działalności bukmacherskiej na podatek od GGR, który z powodzeniem działa już w wielu państwach Unii Europejskiej. Jego wprowadzenie pozwoliłoby uniknąć zamykania się kolejnych legalnych bukmacherów działających w Polsce. Zgromadzeni zgodnie apelowali do Ministerstwa Finansów o zintensyfikowanie działań w tym zakresie.

Przedmiotem kolejnego posiedzenia Zespołu Parlamentarnego ds. Ochrony Praw Konsumentów i Przedsiębiorców były aktualna sytuacja na rynku gier hazardowych i bukmacherskich. Podczas obrad przedstawiciele UN Global Compact Network Poland przedstawili najważniejsze założenia i wnioski wynikające z wydanego niedawno raportu dotyczącego przeciwdziałania szarej strefie w Polsce w latach 2014 – 2022.

Komentarz przedstawicieli twórców raportu i branży

Przygotowany przez UNGC raport zawiera analizę sytuacji w sektorach szczególnie narażonych na oddziaływanie szarej strefy – w tym branży hazardowej – oraz przywołuje szereg rekomendacji działań prowadzących do ograniczenia nielegalnych praktyk. Eksperci postulują zmianę formy i wysokości opodatkowania oraz bliską współprace regulatory z prywatnymi legalnymi firmami.

Według szacunków branży aż ok. 57% graczy przyznaje, że korzysta z usług nielegalnych operatorów zakładów bukmacherskich. Dane H2Gambling także potwierdzają, że 1.2 milionów klientów regularnie korzysta z nielegalnych bukmacherów i kasyn online. Opublikowany niedawno raport EY traktujący o szarej strefie na rynku zakładów wzajemnych, przywołuje przeszło 50-procentowy udział nielegalnych podmiotów w całkowitych obrotach branży bukmacherskiej i kasyn. Powyższe dane wskazują, że narzędzia, które pozwoliły ograniczyć szarą strefę ze szczytowych ponad 90% przed kilku laty, dzisiaj nie są już tak efektywne.

Wśród postulowanych przez autorów raportu zmian na pierwszy plan wysuwa się modyfikacja formy opodatkowania i zoptymalizowanie jego wysokości. Eksperci przekonują, że wprowadzenie podatku GGR spowoduje samoregulację branży i skutecznie ograniczy szarą strefę. Szara strefa na hazardowym rynku online to ok. 15 mld złotych – to największa szara strefa po Austrii i Niemczech.

Tylko w 6 krajach w Europie obowiązuje opodatkowanie zakładów bukmacherskich w oparciu o przychód, przy czym w Polsce stawka podatku jest zdecydowanie najwyższa. Pozostałe kraje UE stosują podatek GGR ze średnią stawką na poziomie 22%, a rozwiązanie daje efekty w postaci diametralnie zwiększonych wpływów podatkowych. UNGC proponuje także, idąc za sugestiami płynącymi z branży hazardowej utworzenie specjalnego podmiotu do kontroli branży hazardowej na wzór KNF – Komisja Nadzoru Hazardu.

W dyskusji oprócz przedstawicieli UNGC oraz Posłów na Sejm RP udział wzięli także reprezentanci Ministerstwa Sprawiedliwości, Najwyższej Izby Kontroli, organizacji branżowych, a także Totalizatora Sportowego. Stanisław Jarosz Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli wskazał, że Najwyższa Izba Kontroli bardzo docenia fakt, że takie instytucje jak Organizacja Narodów Zjednoczonych chcą podejmować temat walki z szarą strefą w branży hazardowej. Wspominał też, że w branży hazardowej nadal, pomimo działań podejmowanych przez Rząd występuje bardzo wysoki poziom szarej strefy – Trzeba jednak zwrócić uwagę że nadal przynajmniej za okres, który jako NIK badaliśmy wartość rynku nielegalnego w tym segmencie przekracza wartość rynku legalnego, więc jednak tutaj charakterystyka tej działalności i te wszystkie procesy o których tutaj mówili autorzy raportu i cechy tego rodzaju działalności powodują że ludzie korzystają z tej nielegalnej możliwości grania i to powoduje istotne straty zarówno podatkowe, na co my głównie zwracamy uwagę, ale również wpływają na zachowania konsumentów i tutaj, mimo postępów służb celnych i skarbowych jednak jest jeszcze dużo do zrobienia – mówił.

Robert Typa Radca Departament Prawa Gospodarczego Ministerstwo Sprawiedliwości zwrócił uwagę na bardzo dużą przydatność raportu – Dziękuję państwu za bardzo ciekawy raport, który rzeczywiście będzie mógł być przez nas wykorzystywany przy analizie przepisów i na potrzeby ewentualnych zmian żeby chronić konsumentów z jednej strony, a z drugiej ułatwiać przedsiębiorcom funkcjonowanie – mówił.

Wskazał także, że ogromne znaczenie w zakresie przeciwdziałania nielegalnemu hazardowi stanowi edukacja, szczególnie w zakresie najmłodszych potencjalnych użytkowników – W raporcie podkreślono znaczenie edukacji i  też wydaje nam się że to jest to bardzo ważne jeśli chodzi o hazard jego szkodliwość społeczną. Patrząc na to co państwo w raporcie umieściliście, te dane że 57% bodajże graczy korzysta z nielegalnych serwisów  to jak dobrze wiemy jest to możliwe nie tylko dla ludzi dorosłych,  ponieważ dzieci też z tego korzystają, dostając na przykład karty kredytowe od rodziców – tłumaczył.

Adam Lamentowicz z Polskiej Izby Gospodarczej Branży Rozrywkowej i Bukmacherskiej zwracał uwagę na konieczność zmiany w zakresie formy opodatkowania branży bukmacherskiej, a także zintensyfikowania dialogu między przedsiębiorcami a regulatorem – Zmiany podatkowe w Polsce w szeroko pojętej branży hazardowej byłyby ważnym krokiem przeciwdziałającym negatywnym zjawiskom, ale podstawa to regularny i transparenty dialog na poziomie roboczym między branżą a regulatorem, czyli zarówno Ministerstwem Finansów, jak i Krajową Administracją Skarbową i dyskusja, jak ograniczać szarą strefę w oparciu o aktualne przepisy oraz jak przepisy należałoby zmienić w przyszłości, aby poprawić konkurencyjność legalnych podmiotów vs. nielegalna konkurencja – wskazywał.

Komentarz Interplay

Swój głos w dyskusji oddał również przedstawiciel medium branżowego Interplay, Maciej Akimow:

“W przypadku operatorów zakładów bukmacherskich na pewno podatek jest największym problemem, bo nie pozwala oferować klientom usługi na tym samym poziomie.

Gdybyśmy mieli wyszczególnić trzy rzeczy, które są największym problemem to informacja lub jej brak czy operator jest legalny jest pierwszym z nich.

Total Casino jest monopolistą na rynku kasyn online, ale nie może informować o tym publicznie. Żeby to zobrazować możemy wziąć przykład, gdy w wyszukiwarkę Google wpiszemy frazę “legalne kasyno”, na górze zobaczymy reklamy kasyn nielicencjonowanych, a takich reklam nie może tworzyć chociażby Total Casino.

Kolejne aspekty to płatności i korzyść dla gracza. Tu znowu podam przypadek bukmacherów, gdzie gracz na starcie jest stratny 12% od każdej stawki. Czasami może dojść do absurdalnej sytuacji jak w przykładzie: gracz wpłaca 100 zł na swoje konto, dokonuje on obrotu 1000 zł, ale na koniec przegra swoje środki. Mimo przegranej, w takiej sytuacji nie zarobi ani bukmacher ani gracz. Bukmacher będzie musiał dopłacić podatek, a gracz skuszony wizją bukmachera offshorowego i grą bez podatku odejdzie właśnie tam.

Potwierdzeniem problemów są przykłady bukmacherów, którzy wycofują się z polskiego rynku ze względu na wysokie koszty, obciążenia administracyjne i prawne tj. chociażby konieczność informowania klientów o legalności swojej działalności.

Cała nasza ustawa oparta jest o archaiczne zapisy z lat 90 i ustawie o wychowaniu w trzeźwości. Obecne prawo i jego kształt nie uwzględniają istnienia internetu, a przecież to właśnie tu działalność szarej strefy jest największa.

Jeśli chodzi o polski rynek to w strefie stacjonarnej najwiecej problemów jest w sektorze nielegalnych salonów gier z automatami, ale pozostała działalność szarej strefy opiera się głównie na internecie. Szara strefa jest transgraniczna, a działania technologiczne zawsze będą szybsze niż krajowa legislacja.

Warto spojrzeć na to co juz zostało powiedziane, by nie utrudniać funkcjonowania legalnym operatorom, ale dostarczyć im narzędzia i zdjąć bariery, które blokują benefity dla samych klientów. Trzeba pochylić się nad kształtem całej ustawy, poszukać źródła i zdiagnozować problemy”

Nagranie z posiedzenia dostępne jest pod adresem:

https://sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/transmisje.xsp?unid=BC929765C3AFE3F2C1258959004614AC#