Ustawa hazardowa w pigułce

Chociaż formalnie w Polsce rynek gier hazardowych i zakładów bukmacherskich był prawnie regulowany ustawą już od lat 90-tych, to w rzeczywistości dopiero od 2016 roku można mówić o pełnej kontroli organów państwa nad podmiotami zarejestrowanymi w tym sektorze. Sektorze bardzo dochodowym, dlatego pomimo ustawowych ograniczeń i wymogów formalno-prawnych, wciąż pojawiają się nowe firmy i marki bukmacherskie, które są skłonne przejść proces rejestracyjny i zainwestować w swoją obecność na polskim rynku pomimo dokuczliwych warunków wprowadzonych przez ustawę hazardową. W niniejszym tekście przedstawimy wszelkie detale ustawy hazardowej, jej historię oraz najważniejsze aspekty.

Historia Ustaw hazardowych w Polsce

Ustawa hazardowa kojarzy się większości komentatorów i graczom z dość bliską, nowoczesną historią, ponieważ nowelizacje wprowadzane do prawa kolejno w 2009 roku oraz następnie w 2016 roku były tymi, które najmocniej dotarły do świadomości publicznej. Media, grupy nacisku, lobby bukmacherskie i dobrze zorganizowane grupy samych graczy, dość silnie naciskały na siły polityczne już w 2009 roku, a następnie przed 2016 rokiem, aby ustawa o grach hazardowych nie była nowelizowana w takim stopniu, jak zakładały ówczesne projekty. Pomimo sprzeciwu rozmaitych grup, ustawa o grach hazardowych była regularnie zmieniania, aby dopasować jej zapisy maksymalnie do obowiązujących warunków rynkowych i oczekiwań społecznych.

Pierwsza istotna nowelizacja ustawy o grach hazardowych

W 2009 roku jednym z najważniejszych zadań, jakie stały przed rządem i organami skarbowymi, było zapanowanie nad szybko rozrastającą się szarą strefą, czyli włączenie do legalnego systemu firm bukmacherskich i kasyn oraz jednoczesne zdelegalizowanie działalności podmiotów niedostosowanych.

Najważniejsze założenia, jakie można przypisać ustawodawcom z tamtego okresu, to:

• zmniejszenie liczby nielegalnych zakładów bukmacherskich i kasyn działających w podziemiu;
• zwiększenie wpływów do budżetu państwa poprzez opodatkowanie wszystkich podmiotów obracających gotówką na rynku hazardowym;
• wyeliminowanie grup zorganizowanej przestępczości powiązanych z nielegalnym rynkiem zakładów wzajemnych i gier hazardowych;
• ochrona osób nieletnich;
• zapewnienie minimalnych warunków uczestnictwa w legalnych grach.

Niemniej bez względu na intencje ustawodawcy, sam dokument budził kontrowersje wynikające ze sprzeczności niektórych jej zapisów z prawem unijnym – zwłaszcza w kontekście rynkowej wolności przedsiębiorców. Wszystko dlatego, że w chwili jej uchwalania polska ustawa hazardowa nakładała przede wszystkim rozmaite zobowiązania w zakresie raportowania obrotów, archiwizowania wyników, weryfikowania klientów i innych czynności czysto kontrolnych.

Druga kluczowa nowelizacja ustawy o grach hazardowych

Zmuszenie podmiotów rynku bukmacherskiego i hazardowego do dodatkowych wysiłków sprawiło wprawdzie, że niejeden punkt tego typu nie zarejestrował się oficjalnie i na rynku pozostały tylko najsilniejsze podmioty. Wątpliwym było jednak, aby udało się wymiernie ograniczyć działalność szarej strefy i wpłynąć na ograniczenie liczby graczy nielegalnych bukmacherów. To, co było założeniem autorów zaostrzenia ustawy hazardowej w 2009 roku to przede wszystkim opieka nad społeczeństwem i zapewnienie, aby zakłady te nie wpływały negatywnie na młodzież i nie pozwalały np. na pranie pieniędzy. Nie da się jednak jednoznacznie stwierdzić, że w tym zakresie odniosła ona założony sukces.

Kolejna kluczowa nowelizacja tego dokumentu miała miejsce w 2016 roku, a w nowej formule ustawa o grach hazardowych zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2017 roku. Najważniejszym celem, jaki stał wtedy przed posłami tworzącymi prawo w Sejmie, było dostosowanie obowiązującego w Polsce prawa do szybko zmieniających się realiów rynku i cyfrowego społeczeństwa. Internet i jego dominacja w niemal każdym aspekcie życia, włącznie z całkowitym przeniesieniem się aktywności bukmacherskiej i hazardowej do sieci, wymusił konieczność dostosowania ustawy hazardowej do internetowego przełomu. Prawo a hazard w Polsce przez wiele lat stały na bakier i mimo chęci kontroli i nadzoru organom państwa długo nie udawało się zapanować nad kasynami czy bukmacherami. Internet sprawił jednak, że miliony klientów przestały poważnie rozważać wychodzenie do punktu stacjonarnego i zaczęły oczekiwać wyłącznie internetowej oferty, co oznaczało konieczność błyskawicznego dostosowania prawodawstwa do panujących realiów.

Ustawa hazardowa 2020 – zezwolenia na prowadzenie działalności

Pomimo rozmaitych obostrzeń i wymogów, jakie prawo stawia przed firmami działającymi na rynku bukmacherskim i hazardowym, wciąż pojawiają się podmioty zainteresowane wejściem w ten rynek i walką o klienta. To sprawia, że pomimo rozmaitych warunków formalnych do spełnienia, wciąż nowe firmy występują o uzyskanie stosownego pozwolenia. Tylko i wyłącznie takie zezwolenie wydane przez Ministerstwo Finansów po przeanalizowaniu wniosku złożonego przez zainteresowany podmiot, pozwala na rozpoczęcie działalności na terenie Polski i dotyczy to również międzynarodowych firm, które są zarejestrowane chociażby w innym kraju Unii Europejskiej.

Nawet te największe podmioty ze świata wirtualnych zakładów bukmacherskich czy internetowych kasyn, nie mogą działać na terenie Polski i być odwiedzane przez Internautów z terenu Polski tak długo, jak podmioty te nie zarejestrują się w Polsce, nie uzyskają stosownej licencji i nie będą odprowadzały odpowiedniego podatku na rzecz państwa polskiego.

Kluczowe wymagania prawno-formalne, jakie ustawa hazardowa stawia przed przedsiębiorstwami i inwestorami pragnącymi rozpocząć w Polsce swoją działalność w tym kierunku, to przede wszystkim:

• status spółki – podmiotem występującym na wniosku do Ministerstwa Finansów o zezwolenie musi być Spółka, a jeśli jest to Spółka zarejestrowana za granicami Polski, musi otworzyć nasze krajowe przedstawicielstwo lub oddział;
• odpowiednia wysokość kapitału zakładowego i wysokie finansowe zabezpieczenia, mające na celu przede wszystkim uniemożliwienie wejścia do gry średnim i małym pośrednikom o podejrzanych zamiarach;
• dokładna strategia firmy, założenia biznesowe i modele do ich dochodzenia, szczegółowe informacje na temat struktury założycielskiej i organizacyjnej firmy, planowane obszary działalności;
• konieczne jest złożenie osobnego wniosku na zezwolenie na działalność w punktach stacjonarnych, a osobny wniosek na obecność w Internecie i możliwe jest otrzymanie tylko jednego z nich lub obydwu.

Prawo a hazard w Polsce – terminy zgodnie z ustawą hazardową

Istotne mogą być również terminy, jakie Ministerstwo Finansów ma na rozpatrzenie złożonych wniosków – jest to 6 miesięcy i chociaż nie zawsze Ministerstwo korzysta z takiej możliwości i przedłuża proces analizy wniosku do pół roku, to mimo wszystko wnioskujący podmiot nie może liczyć na zbyt szybkie procedowanie swojej sprawy.

Wszystko po to, aby na rynku działały i pojawiały się wyłącznie podmioty mające ugruntowane podstawy finansowe i organizacyjne od działania w warunkach szczególnej kontroli ze strony organów skarbowych państwa. Ustawa hazardowa 2020 zakłada, że po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku podmiotu gospodarczego o przyznanie zezwolenia na prowadzenie działalności hazardowej zezwolenie takie ważne jest przez okres 6 lat i podlega jednorazowemu przedłużeniu na wniosek strony.

Domeny zakazane zgodnie z ustawą hazardową

Polska ustawa hazardowa zakłada jeszcze jedną bardzo istotną kwestię – to stworzenie specjalnego rejestru, który pozwalałby na śledzenie podmiotów próbujących obejść ustawę lub nieposiadających stosownych pozwoleń na działalność. To istotne, ponieważ pomimo obowiązywania ustawy hazardowej stale pojawiają się nowe adresy internetowe, których weryfikowalność i legalność jest prawie zerowa, a które starają się chociaż w krótkiej perspektywie uzyskać pieniądze od nieświadomych klientów. Internet stwarza do tego doskonałe warunki, ponieważ wykreowanie nowych stron internetowych pod nowymi adresami zajmuje wprawionym oszustom kilka godzin.

Dlatego po ujawnieniu, że dana domena internetowa nie działa w zgodzie z obowiązującą ustawą o grach hazardowych, domena ta trafia do specjalnego rejestru. Polska ustawa hazardowa nazywa ten rejestr i nadaje mu szczególne zadania do wypełnienia, a dla precyzji – nakłada na rozmaite podmioty w Polsce konieczność śledzenia tego rejestru. „Rejestr domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą” ­– bo tak nazywa się ten rejestr, jest prowadzony na bieżąco przez Ministerstwo Finansów i jest zawsze dostępny do wglądu na stronach tejże instytucji. Jest on tam publikowany nie tylko dla samych klientów i użytkowników portali bukmacherskich czy internetowych kasyn.

Oczywiście warto, aby gracz przez zarejestrowaniem swojego konta, a tym bardziej przed przelaniem swoich środków na tak założone konto – najpierw sprawdził, czy dany bukmacher lub kasyno internetowe nie znajduje się właśnie w tym rejestrze. Przede wszystkim to jednak podmioty gospodarcze muszą sprawdzać ten rejestr. Wszystko dlatego, że dostawcy usług telekomunikacyjnych, którzy dostarczają Internet pod adres odpowiedzialny za prowadzenie takiej nielegalnej domeny – muszą w ciągu 48 godzin od publikacji domeny w rejestrze ją zablokować. Z kolei instytucje płatnicze mają obowiązek zablokować wszelkie konta, obroty i mechanizmy płatnicze takiego podmiotu w ciągu 30 dni od jego pojawienia się w rejestrze domen zakazanych.

Prawo a hazard w Polsce wśród osób nieletnich

Jednym z najważniejszych założeń ustawy hazardowej obowiązującej w Polsce od wielu lat z rozmaitymi nowelizacjami i zmianami, jest uniemożliwienie udziału w zakładach bukmacherskich czy grach hazardowych osobom nieletnim. Brak jakichkolwiek odstępstw w ustawie sprawia, że pod żadnym warunkiem u legalnie zarejestrowanego bukmachera nie można spotkać osoby poniżej 18 roku życia. Nawet jeśli domeny bukmacherskie umożliwiają założenie samego konta bez weryfikacji pełnoletności gracza – nie pozwalają już na wypłacenie środków z niego. Dopóki więc Internauta nie potwierdzi chociażby poprzez dostarczenie skanu swojego dokumentu tożsamości, że ukończył 18 lat – nie ma możliwości wypłacenia swoich wygranych zgodnie z polska ustawą hazardową.